سایت شخصی ابراهیم سلحشورمنش
چند سال پیش در شرکتی که پیمانکارِ آسفالت بود، کار می‌کردم. این شرکت صفر تا صد عملیات آسفالت را انجام می‌داد (از تولید آسفالت تا اجرای آن).
این شرکت، قیر مورد نیازش را از شرکت نفت جی می‌خرید و شرکت نفت جی فاکتورهای فروش را در سامانه ثبت بر خط معاملات (oil169) ثبت می‌کرد و شرکت آسفالت هم می‌بایست در این سامانه فاکتورها را تایید می کرد.
پس از تایید این فاکتورها، شناسه‌ای یکتا توسط سازمان امور مالیاتی به فاکتور اختصاص داده می‌شد و همچنین با تایید فاکتورها در سامانه oil169، اطلاعات به صورت خودکار به سامانه معاملات فصلی (ماده169) ارسال می‌شد و نیازی نبود که اطلاعات را دوباره در این سامانه ثبت کنیم.
فاکتورهای صادر شده از این سامانه مورد قبول امور مالیاتی بود و نیازی به مهر و امضا توسط خریدار و فروشنده نبود و فقط در زمان ثبت اسناد حسابداری کافی بود یک پرینت از فاکتور، ضمیمه سند می‌شد.
قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان
حالا با تصویب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان و با استناد به ماده 2 این قانون، اکثر کسب و کارها ملزم هستند صورتحساب‌های الکترونیکی خود را در سامانه مودیان صادر کنند.
مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی
امسال دولت طی لایحه ای، 5 تبصره به ماده 2 قانون مذکور اضافه نمود که تمامی کسب و کارها باید طبق ترتیبی که تبصره 3 مشخص کرده در سامانه مودیان صورتحساب الکترونیکی صادر کنند.
تبصره ۳- الزام مؤدیان به صدور صورتحساب الکترونیک مطابق زمان‌بندی زیر انجام می‌شود:
۱- شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و فرابورس از تاریخ ۱/ ۸/ ۱۴۰۱.
۲- شرکت‌های دولتی و سایر دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری از تاریخ ۱/ ۱۰/ ۱۴۰۱.
۳- اشخاص حقوقی به جز اشخاص حقوقی موضوع ماده (۱۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده از تاریخ ۱/ ۱/ ۱۴۰۲.
۴- صاحبان مشاغل موضوع فراخوان‌های هشت‌گانه مالیات بر ارزش افزوده قبلی از تاریخ ۱/ ۴/ ۱۴۰۲.
۵- صاحبان مشاغل گروه‌های اول و دوم موضوع آیین‌نامه اجرایی ماده (۹۵) قانون مالیات‌های مستقیم از تاریخ ۱/ ۷/ ۱۴۰۲.
۶- کلیه اشخاص باقی‌مانده از تاریخ ۱/ ۱۰/ ۱۴۰۲.
اشخاص معاف از صدور صورتحساب الکترونیکی
طبق تبصره ماده 2، برخی از مودیانی که کالا و خدمات معاف از مالیات بر ارزش افزوده ارائه می دهند یا به دلیل ماهیت کسب و کارشان امکان عضویت در سامانه مودیان و صدور صورتحساب الکترونیکی را ندارند، از صدور صورتحساب الکترونیکی معاف هستند.
البته فهرست این مودیان بایستی حداکثر تا پایان دی ماه هر سال، برای معافیت در سال بعد، توسط سازمان امور مالیاتی اعلام شود. مثلاً فهرست مودیان معاف از صدور صورتحساب الکترونیکی در سال 1402، بایستی تا پایان دیماه سال 1401 توسط سازمان امور مالیاتی اعلام گردد.
سایر موارد
طبق ماده 7 قانون مذکور، صورتحساب‌های الکترونیکی ثبت شده در سامانه مودیان به منزله ثبت آنها در سامانه فهرست معاملات موضوع ماده (169) قانون مالیات‌های مستقیم است و فروشنده و خریدار تکلیف اضافی در این مورد نخواهند داشت.
طبق ماده 22، مودیانی که قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان را رعایت نکنند، مشمول جرائم سنگینی می‌شوند و طبق تبصره 2 همین ماده، امور مالیاتی نمی‌تواند بیشتر از 50 درصد این جرایم را ببخشد.